Med Israel i kamp for fred
Eg nemnde boka «Med Israel i kamp for fred» i innlegget mitt sist. Det er ei bok som Lunde Forlag og Bokhandel A/S gav ut i 1979. Steinar Hunnestad samla stoffet og tok initiativet til å få det i bokform. Carl Fr. Wisløff skreiv føreordet. Innhaldet er leiarartiklar i «Dagen» frå 1967 til 1979, samt ein lengre artikkel han skreiv om Israelsprofetiane i GT og NT.
Kven var Arthur Berg?
 |
| Framsida av boka er siterer frå |
Frå filologi gjekk han over til teologi ved Menighetsfakultetet, men braut og starta på befalskulen der han var ferdig dagen før krigen braut ut i 1940. I 1942 samarbeidde han med Per Faye Hansen og Hans Chr. Mamen og fekk 25 norske jødar over til Sverige. Dit måtte han sjølv rømma i 1943. Han vart feltprest for dei norske politistyrkane der borte. Seinare, etter kongeleg resolusjon i den norske regjeringa i London, vart han kombinert feltprest og stridande offiser under felttoget i Finnmark 1944-45.
Saman med Carl Fr. Wisløff og Thoralf Gilbrant starta han omsetjing av Bibelen til moderne norsk etter skriftprinsippet. (i) Det resulterte i «Norsk Bibel» som kom med første utgåva (bokmål) i 1988. Nynorskutgåva, som eg brukar i bloggen min, kom i 1994.
Leiarartikkelen frå 10.12.74 har som tittel: «Israel som Guds folk». Han skriv om endringar i synet på jødane og Israel, og skriv:
«Når situasjonen er så meget betre i Norge enn i det fleste andre europeiske land (bortsett fra Holland) kommer det blant annet av at så mange av stortingsrepresentantene har tatt uttrykkelig avstand fra hetsen og har våget å tale Israels sak. Uten det initiativet som «Israels venner» på Stortinget har tatt, ville det avgjort ha sett meget verre ut enn det gjør.
Men ellers er det i kristenfolket (og en meget stor del av «den gamle arbeiderbevegelsen») Israel har hatt sine beste venner og sin beste støtte». (s.85.) (ii)
 |
| Slik ser Gerhardsens skrift ut |
Eg har lært eit nytt ord: Israelisme. Ordet vart brukt som eit «fy-ord», vinkla opp mot den «ugjerninga» det er å støtta Israel no for tida. Eg hugsar ikkje nøyaktig samanhengen det vart sagt i, men eg koplar det til spørsmålet om kongen kunne skriva til Israel og uttrykkja si medkjensle med jødane etter 07.10.23! Det passa seg ikkje! Dersom Kongen uttrykte si medkjensle, kunne det verta oppfatta som israelisme!
Kanskje det då kan vera på tide å bla litt bakover i soga?
Mellom Israelstoffet mitt er ein brosjyre skrive av Einar Gerhardsen: «Inntrykk frå en reise i Israel» (iv). Her er nokre sitat frå hans penn.
Om den gongen då Noreg var eit føregangsland i Europa: «Jeg er både glad og stolt over at det kom til å falle seg slik at jeg ble den første statsminister fra et europeisk land som har avlagt et offisielt besøk i Israel». (s. 3).
 |
| Bilete frå boka |
 |
| Bilet frå boka |
Om Israel og landa omkring: «La meg til slutt få si et par ord om forholdet mellom araberstatene og Israel. Det er fortsatt et spent og vel nærmest et fiendtlig forhold. Araberstatenes isolering og boikott av Israel fortsetter. Ben-Gurion sa om dette forholdet: «Vi i Israel har ikke noe høyere ønske enn å få konflikten med araberstatene løst og å komme i et vennskapelig forhold til våre nabostater. Men det vil ta tid og vi må være tålmodige. Men med tiden vil det nok ordne seg».
Jeg vil si det er synd for begge parter at det skal være slik. Israel vil kunne sette mer inn i fredens byggende arbeid om det kjente seg sikkert i forholdet til sine naboer. Jeg vil tro at araberstatene, hver enkelt av dem som er nabostat til Israel, vil kunne ha meget stor nytte av et vennskapelig samarbeid med Israel. Vi (v) skal naturligvis også prøve å forstå araberstatene, men det ville vel være godt om de òg gjør seg fortrolig med at her er ingen vei tilbake. Israel vil bestå som en selvstendig stat og som jødenes land». (s.14).
Ben-Gurion takka for invitasjon til Noreg: «Jeg håper at han kan komme, og at han helst kommer hit en lys sommer. … Vi har bare en mening om hva han har betydd for sitt land og sitt folk. Han har en gang skrevet eller sagt: «Den som ikke tror på mirakler, er ingen realist.» Og det gjøres mirakler i dagens Israel av mennesker som er lutret gjennom årelange lidelser og som nå fritt kan utfolde det de har av skapende fantasi og evne ved oppbyggingen av et fredens og frihetens land.» (s. 16)
Og: «Da vi reiste derfra, hadde vi en følelse av at vi tok farvel med gode venner.» (s.4).
 |
| Fasksimile frå "Norge i dag" |
Dette var overskrifta på side 17 i «Norge i dag» 24.11.23. Stykket og biletet viser til at Ap-veteranen Jan Thorsen har forlate Arbeidarpartiet (Ap) på grunn av den dreiinga dei har gjort frå å vera positivt og Israel-vennleg parti, - det som Einar Gerhardsen representerte, til den negative og Israel-fiendtlege partiet me møter både i Ap og LO i dag.
Kanskje det er på tide at kristne i Arbeidarpartiet (og for den del i andre sosialistiske parti), stiller seg spørsmålet: Quo vadis ?
-----------------
(i ) Dette vert og kalla «ord-for-ord-prinsippet» eller konkordant bibelomsetjing.
(ii) Understrekinga har eg gjort.
(iii) Som alltid når eg møter noko nytt og interessant, prøver eg å finne noko meir. Og, sjølvsagt, på internett fann eg det eg leita etter. Ordet er ei avleiing av det engelske ordet «israelism».Vil du vita meir, sjekk Israelism (2023) - IMDb
(iv) Brosjyren er utgjeven av «Foreningen Norge – Israel», utan årstal og utgjevingsstad. Men brosjyren vart til etter at Gerhardsen hadde hatt eit kåseri i «Foreningen Norge – Israel» i desember 1961- Han vart då oppfordra til å presentera stoffet skriftleg. Det gjev grunn til å tru at brosjyren vart utgjeven i 1962.
(v) Med dette «Vi» meinar han vel landet vårt og den regjeringa som han representerte?
---------
Det er forbode å bruka bilete eller tekst frå denne bloggen uten skriftleg løyve frå meg.
Ingen kommentarer:
Legg inn en kommentar