Biletet som Lysestøl brukar i boka

 «Ben Gurion – en sosialistisk sionist»

Dette er overskrifta på underkapitlet side 81 i boka til Lysestøl. Det startar med å fortelja at Ben Gurion (i) var påverka av sionismen til faren og personar rundt han, og alt som 19-åring bestemte han seg for å flytta til Palestina. Målet var å «delta i pioner-prosjektet – å bygge en stat for jøder».(ii)

Forfattaren siterer og frå boka «Israel mitt liv»: «Blant de første skuffelsene nevner jeg jødene frå den første Aliya. De levde nå som effendis, som skaffet sin inntekt ved å leie billig arbeidskraft til sine plantasjer og gårder. Jeg så klart at vi aldri kunne gjenvinne nasjonal selvstendighet slik» (iii).

Lysestøl skriv vidare om jødane som inntrengjarar som jaga vekk dei opprinnelege innbyggjarane i Palestina, og som arabarane naturleg nok måtte forsvara seg mot.

«De jødiske innbyggerne oppførte seg også på en måte som tydelig viste at de mente alvor av planen om å danne sin egen stat i Palestina. Sionistene ville ikke bruke landets arabiske språk, som ble snakket av både jøder, kristne og muslimer. Nå skulle alle jøder lære hebraisk, det språket de snakket den gangen hebreerne styrte over området».

Etter tidlegare å ha skrive at jødane ikkje hadde noko rett til Palestina frå gammalt av, skriv han her at «hebrearane» - det vil seia jødane – hadde styrt landet ein gong. Og kva ville vera meir naturleg då at dei ville tilbake til røtene sine, både geografisk og linguistisk?

Statuen av Ben Gurion framfor huset der han
proklamerte staten Israel i 1948

Det jødiske nasjonalfond

I forfattaren sine auge var det også negativt at dei danna «Det jødiske nasjonalfond» for å skaffa pengar til å kjøpa meir jord «som bare skulle brukes av jøder. Alle jøder som startet plantasjer eller annen økonomisk virksomhet, ble sterkt oppfordret til å ansette bare jøder. Både i den ottomanske administrasjonen og i næringslivet jobbet folk sammen, uavhengig av religion».(iv)

Dei jødane som gjorde aliya, trong både arbeid og stader å etablera seg, så det at jødane vart oppfordra til å gjeva arbeid til desse, er heilt logisk. Folket som budde i landet før, hadde sine heimar og sitt arbeid. Det er heller ikkje sikkert at «religionen» - trua – var grunnen, fordi desse innvandrarane var nokså ureligiøse. Det var heller dei kulturelle banda mellom jødane som var avgjerande..

Ei viktig sanning i det Lysestøl skriv her, er at «jødane kjøpte jord». Det er stikk mot det han seier andre stader og som me stadig høyrer i media, - at jødane «tok» jorda og «dreiv vekk» palestinarane.

Pengane jødane fekk hand om mellom anna i Amerika, gjekk også til innkjøp av våpen. Lysestøl nemner ikkje med eitt ord overfalla arabarane gjorde mot dei jødiske nybyggjarane. Slike opplysningar må ein til andre kjelder for å få kunnskap om. 

Kibutzar og sjølvforsvar

Ved minnesmerket over dei sosialistisk-komunistiske jødane
frå Austeuropa som grunnla Tel Aviv i sanddynene
innanfor den gamle byen Jaffa.

Lysestøl skriv: «Den første kibbutzen ble dannet i 1909 av sosialistiske sionister. Kibbutzbøndene ble bevæpnet, og egnet seg dermed langt betre enn familieide plantasjer, som forsvarsorganisasjon. Alt i 1907 hadde Sionist-organisasjonen opprettet sine første militære styrker, Hashomer, som skulle forsvare nybyggerne mot rasende palestinske bønder. Oppretting av kubittzer ble et viktig ledd i den sionistiske nybyggerstrategien». (v)

Desse «rasende palestinske bønder» er sikkert dei same som Ben Gurion kallar «arabiske banditter» i eit sitat lenger oppe på same side. Ben Gurion reise sjølv til USA i 1915 for å skaffa hjelp til oppbygginga av landet. Der vart det agitert for sionismen, og for opprettinga av ein eigen jødisk hæravdeling. Dette var i tida rundt 1. verdenskrig, og denne bataljonen, skriv Lysestøl, vart ein del den allierte hæren i Midtausten.

Eit profetisk syn...

For å avslutta dette innlegget kan det passa med nokre ord frå profeten Esekiel som fekk sjå ein stor dal full av tørre bein. Spørsmålet profeten fekk, var: «Menneskeson! Skal desse beina verta levande?» Etterpå fekk han beskjed om å profetera over dei tørre beina som låg spreidde utover heile landskapet. 

«Eg profeterte slik han hadde bode meg. Og Anden kom i dei, og dei reiste seg på føtene – ein stor, ein overlag stor hær. Og han sa til meg: Menneskeson! Desse beina er heile Israels hus.» (vi)

Det profetiske framtidsbiletet Esekiel fekk sjå og profeterte over, stemmer heilt klart med framvoksteren av sionismen, - eller og du vil – framvoksteren av det me i dag kjenner som staten Israel. 

Dei israelske soldatane som har vore i aksjon i Gaza og Libanon – i begge tilfelle reine forsvarskrigar, tilhøyrer kanskje den mest avanserte hæren i verda! Og – i høve til storleiken på landet og folketalet, er det «ein overlag stor hær».

Betre bevis på ein 2500 år gammal profeti, er vanskeleg å finna!

------------------- 

(i) Ben Gurion vart fødd 16.19.1886 i Plonsk i Polen, og døydde 01.12.1973 i Sde Boker i Negev, Israel. Biletet Lysestøl brukar, er det offisielle frå National Photo Collection of Israel.  Eg har teke bilete av det i boka med Lysestøls undertittel.

(ii) Frå side 81.

(iii) Ben Gurion: «Israel mitt liv», Anskar forlag, Oslo 1964. Sitat frå side 8. Fotnote til sitatet hjå Lysestøl: «Effendi – ottomansk adelstittel, som mester, herre, lord.» (Understreknga er gjort av meg.) Merknad: Å vera avhengig av innleigd arbeidskraft er kanskje største svakheita i israelsk jordbruk i dag. Under Gazakrigen har ein heil del jordbruksprodukt for eksport vorte øydelagt på grunn av at arbeidarane reiste heim att..

(iv) Frå side 83 i boka.

(v)  Lenger nede på same sida.

(vi) Frå Esekiel 37, 3 + 10-11a. 

Bibelsitatet er frå Norsk Bibel, nynorsk utgåve. Bileta er mine eigne.

Der er forbode å bruka bilete eller tekst frå denne bloggen utan skriftleg løyve frå meg.

--