Velkomen 2025!

Menoraen framfor Knesset

Siste bladet på 2024-kalendaren er rive av. Det som var, er for forbi. Slik er livets gang. Me har ikkje noko val. På slutten av fjoråret tenkte eg alvorleg på gjeva meg med bloggskrivinga, men kvar skal eg då lessa av meg alt det eg går og tenkjer på?  Det skreiv eg medan jødane i verda feira Hanukka, og frå Jerusalem (i) kom helsinga: «Shabbat shalom, and chag Chanukah sameach». 

Kunne eg få ei betre helsing?

«Ikkje med makt og ikkje med kraft, men med min Ande, seier Herren over hærskarane.» (Sak 4,6b)

I bønnebrevet stod og sitatet over. Det var ein del av den profetiske teksten for sist sabbat (ii) i synagogane.  Orda vart sagde til Serubabel,  den politiske leiaren for jødane då dei vel 500 år før vår tidsrekning kom heim att til landet sitt. Det var ei tid med store utfordringar i Israel både politisk og militært, - nett som vår tid. 

Med utsyn mot Knesset

Det same kan me seia om situasjonen då templet skulle innviast 350 år seinare. Dei jødiske opprørarane hadde fridd landet frå det hellenistiske riket. Også det eit under politisk og militært sett. Og Israels Gud (og min Gud) let den heilage olja til lysestaken i templet vara til prestane hadde fått laga ny. Ein prosess som tok ei veke. 

Bibelordet i overskrifta er også skrive på lysestaken (iii) framfor Knesset i Jerusalem. For meg, ein messiastruande ikkje-jøde, uttrykkjer dette sitatet essensen av heile bibelsoga. Det gamle testamentet (GT) som er den jødiske Tanakh, er beviset på at dette ordet er sant. Me som og les Det nye testamentet (NT) veit at det som står der, er berre framhald av openberringa som starta i 1. Mosebok eller Genesis 1,1. Bibelen «frå a til å» stadfester profetien til Sakarias.

Velsigna Nytt År, Israel!

Staten Israel vart fødd i 1948 utan å ha nokon hær å lita på. Jødane hadde heller ikkje større våpen å bruka i kampen mot arabarane. Men dei satsa alt for den draumen Ben Gurion viste til i talen sin den berømte dagen. No har Israel ein av dei best utrusta og opptrente hærane i verda, noko som er ei oppfylling av Esekiel 37,10. Underet har skjedd ved deira Paktsguds signing og ånd. Utan det, er Israel og jødane nett lik alle andre land og folk på jorda. 

Innskrifta på fundamentet til menoraen 

Litt statistikk

Overgangen til 2025 har kome med nye statistiske data. For første gong har folketalet i Israel passert 10 millionar. Då Eretz Israel vart ein realitet i 1948, var der rundt 500 000 jødar i det som er Israel i dag. No er 75 % av innbyggjarane jødar. Resten er arabarar eller andre.  Statistikken viser nedgang i barnefødslar og immigrasjon (aliyah), men interessa frå jødar verda over for å venda heim til landet Gud gav, er sterkt aukande, vert det sagt. Me ber om at auka interesse må gjeva auka immigrasjon.

Den største utfordringa Israel har statistisk sett, er at fleirtalet er svært unge. Aldersgruppa frå 0 til 21 år, utgjer 45 % av folketalet. Dette set store krav til utdanning og framtidsretta tiltak i alle sektorar, og til det treng landet fred og gode arbeidsvilkår 

Krigen har vanskeleggjort studium og normalt liv for storparten av folket, enten dei har vore i krigsteneste eller vorte flyktningar i eige land slik storparten av innbyggjarane i Nord-Israel er det framleis. I tillegg kjem alle drepne, og dei som har traumar og skadar etter 07.10.23 eller krigen i Gaza og Libanon.

Frå ein vegg inne i Knesset

Ein annan ting som vert sett på med uro, er utflyttinga frå Israel. Mange, truleg dei mest ressurssterke, har forlate landet og flytta til andre stader i verda. Frå u-land veit me at slikt (iv) har gjort landa si utvikling tregare enn det som ein normalt kunne venta. For Israel, ein plogspiss innan forsking og teknologi, kan denne utviklinga få fatale konsekvensar på lang sikt. Ei viktig oppgåve i 2025 er derfor å bremsa denne migrasjon.

«Nok er nok»
Eg har høyrt med glede på Netanyahu sin tale i FN 27.09.2024 (v). Der tek han føre seg FN som ein antisemittisk og anti-israelsk organisasjon. Talet på anti-israelske vedtak jamført ved tilsvarande vedtak overfor andre land i verda, er statistisk sett deprimerande. Det same gjeld utsagn og informasjonar som ikkje samsvarar med realitetane «i marka» (vi). Samstundes har det skjedd mykje verre ting  andre stader i verda utan noko inngriping frå FN. Bashar al-Assad brukte gass mot sitt eige folk, dreiv tortur, mishandling og fylte massegraver gjennom mange år, men fekk han vedtak etter vedtak mot seg og terroregimet sitt?

FN er utgått på dato!

Personleg meinar eg at FN og måten organisasjonen fungerer på, er ei skam. Det same med FNs generalsekretær Antonio Guterres. Portugisaren vart generalsekretær 01.01.2017 som den 9. i rekkja. Før det hadde han vore høgkommissær for flyktningar i 10 år. Han utmerka seg i starten med sin aktivitet mot antisemittisme, og med si støtte til jødar og Israel. «Det var ein gong…», - slik startar eventyra, men den tida er over for lenge sidan. No ville han ikkje ein gong fordømma terroren 07.10.23, og heller ikkje støtta Israel i sin forsvarskamp mot terroristane.

Hadde ikkje FN stogga Israel sine tidlegare krigar mot terroristane i Gaza og Libanon, kunne dette siste krigsåret truleg vore mykje mindre blodig. Hizbollah skulle halda seg nord for Litani-elva (som var grenseelva for Dans stamme då jødane fekk landet for vel 3000 år sidan). Resolusjon 1701 frå FN om delinga av Libanon, viste seg å vera rein svada slik mange andre av vedtaka i FN. UNIFIL, som skulle sjå at dette vedtaket vart oppfylt, gjorde ingen verdens ting. Ein tidlegare soldat i UNIFIL fortalde at styrken fungerte berre så langt Hizbollah tillet dei. Såg vaktpostane terroristane i deira område, skulle dei berre «observera» og trekkja seg tilbake. UNIFIL var dermed i realiteten ein FN-styrke terroristane kunne gøyma seg under og bak.

På bønneturen fekk me omvisning i Knesset. Me fekk og sitja i hovudsalen og be ...

Kvifor er Israel og jødane så i fokus?

Abrahams etterkomarar vart utvalde for at Gud skulle føra inn i verda ein frelsar for alle folk. Dei fekk den evige pakta gjort på Sinai under Moses si teneste, men har endå ikkje fått auga opp for den nye pakta, også den grunnlagt med offerblod. Den som les frå Genesis 1,1 til Openberringsboka 22,21, finn lange linjer heilt fram til det lova Messiasriket – også kalla Tusenårsriket. 

Og etter det?

«Du, Herre, grunnla i opphavet jorda, og himmelen er eit verk av dine hender. 11  Dei skal gå til grunne, men du blir verande. Dei skal alle eldast som klede. Du rullar dei saman som ei kappe, dei blir utskifte som klede. Men du er den same, åra dine tek aldri slutt.» (Hebr 1, 10b-12)  Om du og eg er med så langt, skal me få sjå undergangen av dette universet og flytta over i Johannes openberring kapittel 21 og 22. 

Korleis kan det skje? 

«Ikkje med makt og ikkje med kraft, men med min Ande, seier Herren over hærskarane.» (Sak 4;6b)

------------- 

(i) IFI, eller «Intercessors for Israel» er eit bønnenettverk som eg får lov å vera med i. Dei sender kvar veke eit brev med bønner som me legg fram for Gud gjennom veka.

(ii) Holy Scriptures, Tree of Life version, skriv: ««Not by might, nor by power, but by My Ruach» says Adonai-Tzva’ot». Denne omsetjinga samsvarar den hebraiske teksten. 

(iii) Menora er det hebraiske namnet på den tradisjonell sjuarma lysestaken. 

(iv) Eg har sett uttrykket «hjerne-flukt» brukt om dette. 

(v) Så langt eg veit, kan du framleis gå inn og høyra talen på CBN, USA. 

(vi) Israel må kjempa mot slike som gøymer seg mellom sivile menneske og i sivile institusjonar som skular og sjukehus.

Merknad: Bibelsitata er frå Norsk Bibel, nynorsk utgåve. Bileta er mine eigne.

Det er ikkje lov å bruka bilete eller tekst frå denne bloggen uten skriftleg løyve frå meg.